yazım kuralları ayrı ve bitişik yazılanlar

Site De Rencontre Sans Inscription Et Gratuit. Oluşturulma Tarihi Nisan 01, 2020 1417Yazım kuralları ya da diğer adıyla imla kuralları, bir dilin konuşma ve yazma sırasında farklı anlamlar oluşturmaması adına uyulması gereken kurallardır. Yazım kuralları yalnızca öğrenci sınavlarında değil aynı zamanda günlük yaşantıda da kişinin ifadelerini güzelleştirmeye yardımcı olmaktadır. Peki, yazım kuralları nelerdir? Sizin için yazım kurallarını detaylı bir şekilde konuşma ve yazı dilleri sosyal hayatta iç içe geçmiş bir durumdadır. Bu sebeple, yazım kurallarını doğru bir biçimde öğrenmek kendini ifade edebilmenin temel şartıdır. Yazım Kuralları Nelerdir? Yazım kuralları oldukça geniş bir yelpazeyi kapsamaktadır. Bu sebeple farklı başlıklara bölünerek anlatımı kolaylaştırılmaktadır. Büyük harf kullanımı, sayıların yazımı, birleşik kelimelerin yazımı, kısaltmaların yazımı ve eklerin yazımı imla kuralları içerisinde incelenmektedir. Burada birleşik kelimelerin yazımı bitişik ve ayrı yazılan kelimeler olarak; eklerin yazımı ise bağlaç ve soru ekleri olarak alt başlıklara ayrılmaktadır. Yazım Kuralları Konu Anlatımı Büyük harfler, kullanım alanı incelendiğinde oldukça çok alana yayılmaktadır. Bu kapsamda büyük harf kullanmanın zorunlu olduğu alanlar aşağıdaki gibidir. - Cümle ve dize başları - İsim, soy isim, takma adlar - İki nokta sonrası - Saygı sözü, unvan, meslek ve rütbeler - Hitap bildiren kelimeler - Dil, lehçe, din ve mezhep adları - Mahalle, yer bildiren kelimeler, kurum ve kuruluş isimleri - Dergi ve kitap isimleri, bayramlar, önemli tarihler Sayıların cümle içerisindeki yazımları en fazla rastlanılan imla kuralları arasındadır. Bu kapsamda; sayılar cümle içerisinde metin olarak, para ve ölçü bildirdiğinde rakamla, saat bildirme durumunda ise hem yazı hem de rakamla yazılabilmektedir. Birden fazla kelime içeren sayılar ayrı yazılmaktadır ve sayı kesirleri virgül ile ayrılmaktadır. Bir sayıya ek getirildiğinde ise yalnızca kesme işareti kullanılmaktadır. Birleşik kelimelerin yazımında kelimenin bitişik ya da ayrı yazılma durumuna dikkat edilmektedir. Buna göre; ses düşmesi içeren kelimeler, birleşme sonrasında anlam değiştiren kelimeler, birden fazla öğesi çekimli fiil olan kelimeler, emir kipi alıp kalıplaşmış kelimeler, ara yön bildiren kelimeler ve “ev ve hane” sözcüğü kullanılan birleşik kelimeler bitişik yazılmaktadır. Herhangi bir ses düşmesi ve anlam değişikliğine uğramayan sözcükler, renkten önce kullanılan sıfatlar, “dış, iç ve sıra” ile oluşturulan sözcükler, iyi dilek ve uğurlama bildiren sözcükler ise ayrı olarak yazılmaktadır. Kısaltmaların yazımı, yazım kuralları arasında en net sınırlara sahip olan başlıktır. Bu kapsamda, özel isimler kısaltılırken büyük harf ile başlamakta ve nokta ile sonlandırılmaktadır. Kurum ve kuruluş kısaltmalarında tüm harfler büyük yazılmakta ve arasına nokta konulmamaktadır. Ölçü bildiren kısaltmalarda küçük harf kullanılmakta ve bunların sonuna noktalama işareti getirilmemektedir. Kısaltılmış bir sözcüğe ek getirilirken; kısaltma büyük harf ile yazılmışsa bu harflerin okunuşu dikkate alınmaktadır. Bağlaç olan “-da ve -ki” ekleri kendisinden önce gelen sözcükten mutlaka ayrı yazılmaktadır. Bunun yanı sıra soru ekleri de kendinden önceki kelimeye göre ünlü uyumuna uydurulup ayrı yazılmaktadır. Yazım Kuralları Örnekleri ve Soruları Yazım kuralları, kabaca beş başlık altında incelenebilmektedir. Oldukça geniş bir alanı kapsayan bu konuyla ilgili sayısız soru ve örneğe ulaşılabilmektedir. Bu kapsamda yazım kuralları çerçevesinde incelenen alt başlıklara ilişkin örnekler aşağıda verilmektedir. - Bu sabah Yüzbaşı Gökhan, koğuşu ziyaret etti. - Ezan sesinden etkilenen bir Hristiyan, din değiştirme kararı aldı. - Bu sene not ortalaması 3,35 olarak hesaplandı. - Türkçe ve matematikte toplamda 2’şer yanlışı var. - Nihayet kaynanası ile barışmışlar. - Bu pantolonun açık mavi rengini her yerde aradım. - Elektrik faturasını ödemek için PTT’ye gitti. - Durumu patrona da anlattım. - Bana da yemek ayırdınız mı? Birleşik sözcükler, yeni bir kavramı belirtmek amacıyla iki veya daha fazla sözcüğün bir araya gelmesiyle oluşur. Yeni sözcük oluşumlarında bazı harflerin düşmesi görülebilir. Ya da iki sözcükte hiçbir harf kaybetmeden birleştirilebilir. Kurallar çerçevesinde birleşik sözcükler bitişik ya da ayrı olarak yazılabilmektedir. Bitişik Olarak Yazılan Birleşik Sözcüklerİki kelime birleşirken ses düşmesine yani ünlü düşmesine uğruyorsa sözcükler bitişik olarak yazılır. Örneğin; Pazar + Ertesi = Pazartesi, Ne + İçin = Niçin, Ne + Asıl = Nasıl vb. Bazı yardımcı fiiller birleşirken ses türemesi ya da ses düşmesi oluşur. “ol-“ ve “et-“ gibi yardımcı fillerle değişikliğe uğrayan sözcükler bitişik olarak yazılır. Örneğin; Hapis + Olmak = Hapsolmak, Emir + Etmek = Emretmek, Af + Etmek = Affetmek vb. İki kelime birleştirilirken birisi ya da ikisi birden mevcut anlamını kaybediyorsa bu sözcükler bitişik olarak yazılır. Örneğin; kuşburnu yiyecek, kargaburnu alet, vezirparmağı tatlı, Samanyolu yıldız, kedidili bisküvi vb. Zarf fiil ekleri olan “-a, -e, -ı, -i, -u” ile görmek, durmak, vermek, kalmak, bilmek, yazmak fiilleri ile oluşturulan sözcükler bitişik olarak yazılır. Örneğin; uçuvermek, düşeyazmak, uyuyakalmak, çıkagelmek, gidivermek vb. Bir ya da daha fazla öğesi emir kipinden oluşan birleşik sözcükler bitişik olarak yazılır. Örneğin; ateşkes, sıkboğaz, kapkaç, yapboz, çekyat, kaçgöç vb. Sıfat fiil ekleri “-an/-en, -r/-ar/-er/-ır/-ir, -maz/-mez ve -mış/-miş” olarak bilinir. Bu eklerin kalıplaşması ile oluşan birleşik sözcükler bitişik olarak yazılır. Örneğin; hacıyatmaz, külyutmaz, bilgisayar, yelkovan, barışsever, yurtsever vb. İkinci sözcüğü belirli geçmiş zaman kipleriyle oluşturulan birleşik sözcükler bitişik olarak yazılır. Bu ekler; “-dı -di / -du / -dü, -tı / -ti / -tu / -tü”. Örneğin; gecekondu, mirasyedi, hünkarbeğendi vb. Her iki sözcüğü belirli geçmiş zaman ya da geniş zaman eki “-r /-ar /-er” almış birleşik sözcükler bitişik olarak yazılır. Örneğin; uyurgezer, okuryazar, göçerkonar, kaptıkaçtı vb. Somut bir yeri bildirmeyen üst, alt ve üzeri sözcüklerinin sonda olmasıyla oluşturulan birleşik sözcükler bitişik olarak yazılır. Örneğin; suçüstü, gözaltı, ayakaltı, akşamüzeri, bilinçaltı, şuuraltı vb. İki ya da ikiden fazla sözcükten oluşan Türkçe deniz, dağ, şehir vb. sözcüklerle oluşturulan sıfat tamlamaları ve belirtisiz isim tamlamalarındaki yer isimleri bitişik olarak yazılır. Örneğin; Kızılırmak, Çanakkale, Kocatepe, Acıgöl, Çengelköy vb. Kişi isim ve unvanından oluşan mahalle, köy gibi yer isimlerinde unvan kelimesi sonda olduğunda sözcükler bitişik olarak yazılır. Örneğin; Ertuğrulgazi, Bayrampaşa vb. Ara yön belirten sözcükler bitişik olarak yazılır. Güneybatı, güneydoğu, kuzeybatı ve zade ve hane sözcükleriyle oluşturulan sözcükler bitişik olarak yazılır. Örneğin; dershane, nine, hanım ve bey gibi sözcüklerle kurulan sözcükler bitişik yazılır. Örneğin; ağabey, zamir ve sıfatları birleşik yazılır. Hiçbir, birçok, birkaç vb.“Ev” sözcüğü ile oluşturulan sözcükler bitişik yazılır. Huzurevi, bakımevi vb. Ayrı Olarak Yazılan Birleşik SözcüklerYardımcı fiiller ile oluşturulan birleşik fiiller ses düşmesine uğramadığında ayrı yazılır. Söz etmek, arz etmek sözcüklerde tümünün ya da ikincisinin anlamı değişmiyorsa birleşik sözcükler ayrı yazılır. Ton balığı, yaban domuzu, kuru fasulye vb.“Ön, arka, yan, üst, alt, ana, dış, iç, küçük, büyük, orta, sol, sağ, karşı, bir, iki, peşin, çift, tek, çok” sözcükleri başa geldiğinde kelimeler ayrı yazılır. Dış borç, iç savaş, yan etki fiil ekleri ile “-r / -ar / -er, -maz / -mez ve -an / -en” oluşturulan sıfat tamlamaları ayrı olarak yazılır. Güler yüz, tükenmez kalem, çıkmaz sokak yer belirten üst, alt sözcükleri ile oluşturulan kelimeler ayrı yazılır. Deri altı, yer altı vb.“İç, dış, öte ve sıra” kelimeleriyle oluşturulan sözcükler ayrı yazılır. Yasa dışı, sınır ötesi vb. BlogKonu Anlatımı YazılarıYazımı Karıştırılan Sözcükler – Yazım KurallarıTYT ve AYT’de yazım kuralları konusu büyük önem taşıyor. Yazım kuralları konusunun dikkate alınması gereken bir kısmı ise Yazımı Karıştırılan Sözcükler. Ayrı/bitişik yazılan, Türkçe olmadığı için yazımı yanlış hatırlanabilecek sözcükler dilimizde mevcut. Şimdi bu kelimelerden seçtiğimiz listeye birlikte göz atalım! Yazımı Karıştırılan Sözcükler Pekiştirmeli Sıfatlardan Örnekler apaçık güpegündüz sırılsıklam çepeçevre darmaduman karmakarışık Birleşik Kelimelerden Örnekler birbiri affedersiniz hallolmak varoluşsal terk etme ayırt etme sarf etmek fark etme Renk, şekil, yiyecek, biçim, bitki, hayvan, hastalık adları anlam değişmesine uğramışsa bitişik yazılır alinazik binbir keçiboynuzu Samanyolu narçiçeği fildişi kuşburnu beştaş kabakulak Hane, zade, name, zede sözcükleriyle oluşmuş birleşik kelimeler bitişik yazılır çayhane eczane depremzede dershane yemekhane paşazade Oğlu, kızı sözleri oluşmuş birleşik kelimeler bitişik yazılır insanoğlu eloğlu yokoğluyok Âdemoğlu Baş sözcüğüyle oluşmuş birleşik kelimeler başhekim başöğretmen başüstüne yılbaşı başsağlığı hafta sonu satır başı baş tacı başucu yön baş ucu kitabı Dış, iç, öte, sıra kelimeleriyle oluşmuş birleşik kelimeler yurt içi çevrim içi öteberi aklı sıra ardı sıra fizikötesi Ev sözcüğüyle oluşmuş birleşik kelimeler huzurevi polisevi kitabevi dağ evi Geleneksel olarak ayrı ya da bitişik yazılan yazımı karıştırılan sözcükler birkaç hiçbir bir an bugün her bir birçok herhangi bir pek çok hiçbir şey her şey birtakım herhangi bir takım sayı Alt, üst, üzeri kelimeleriyle oluşmuş birleşik kelimeler bilinçaltı akşamüstü yer altı böbrek üstü bezi -An, -en, -ar, -er, -maz, -mez, -dı, -di, -mış, -miş ekleriyle ve emir çekimiyle oluşmuş birleşik kelimeler cankurtaran vurdumduymaz koşar adım çalar saat akaryakıt okuryazar mirasyedi Batı Dillerinden Alıntı Kelimelerden Örnekler abajur akrostiş alüminyum antrenman aksesuar antibakteriyel cıvata dekorasyon egzoz enstitü floresan lamba halüsinasyon alerji doküman entelektüel hoparlör inisiyatif klasisizm kapitülasyon konjonktür materyal orijinal parşömen prospektüs sömestir stajyer süveter şövalye topoğrafya vejetaryen Diğer Yazımı Karıştırılan Sözcük Örnekleri aferin alakadar buzağı hemşehri istihbarat kalemtıraş maalesef menfaat müracaat müzakere perhiz taahhüt taarruz yanlış yalnız Türkçede bazı kurallar ve istisnalardan ötürü yazımı karıştırılan sözcükler epey çok olabiliyor. Biz de bu yazımızda sadece belli başlı önemli örnekleri derledik, tüm kelimeleri buraya yazmamız mümkün değil. 😢 Yazım kuralları konusunda en güzel çalışma yöntemi bol bol pratik yapmak. Ne kadar çok soru çözersen, o kadar çok kelime görme şansın olur. Sınava hazırlık uzun bir maraton. Kunduz ekibi olarak bu yolculukta yanında olmayı çok isteriz! Alanında uzman Profesyonel eğitmenler tarafından hazırlanan Soru Çözümü, binlerce soru ve çözümden oluşan Soru Bankası hizmetlerimizden faydalanabilirsin. Uygulamada senin için hazırlanmış , tüm konuları öğrenebileceğin premium içerik ders videolarını incelemeyi unutma! Sınava hazırlanmanın en kolay yoluSınırsız video içerikler ve soru çözümleri ile sınava hazırlanÜCRETSİZ KAYDOL İçeriğe geç Yıllardır öğrencilerime zaman kaldıkça en çok öğrettiğim konu yazım kuralları geliyor. Her ne kadar onlar yazım kurallarının ne kadar ciddi bir mesele olduğunu bilmez. Mesele “anlaşmaksa” eğer kurala falan ne gerek var? Zaten konuşarak anlaşıyoruz. Hatta onlara göre yazım kurallarını bilmek yerine “slm, nbr” gibi kimi kısaltmaları bilmek anlaşmak için daha önemli. Ben onlara “anlaşmak” var “anlaşmak” var desem de yine de bildiklerini okuyorlar. Tabii bunu biraz olsun öğretmek için güzel bir örnek buluyorum onlara. Sizlere de anlatayım Nerede okuduğumu tam hatırlamıyorum ama sanırım aylık bir edebiyat dergisiydi. Türkçede birçok bağlaç var. Mesela “ve” de bir bağlaç, “ile” de bir bağlaç. İlk etapta ikisi de aynı anlama geliyor değil mi? Bakalım hemen. “Leylâ ile Mecnûn”, “Leylâ ve Mecnûn” Yukarıdaki iki kelime grubuna baktığımızda ikisinde de aynı anlam olduğunu düşünebiliriz. Fakat dikkatli bakınca “ile” bağlacının Mecnûn’a bir aidiyet kattığını, Leylâya ait olduğunu, ikisinin isminin birbiriyle tamlama oluşturduğunu görebiliriz. Leylâ ile Mecnûn. Leylâ ve Mecnûn kelime grubuna bakınca ikisi birbirinden bağımsız bir kişi olarak algılanıyor. Leylâ var, bir de Mecnûn var. Ancak “ile” bağlacına bakınca Lelânın Mecnûn’u var. Demek ki bu örneğe bakınca yazım kurallarının o kadar basit bir konu olmadığını daha net görebiliriz. Aşağıda “Yazım Kuralları“nı teker teker başlık altında inceleyeceğiz. Benim öğrencilerimden hep istediğim şey birer yazım kılavuzu, imlâ kılavuzu temin etmeleri. Her ne kadar yazım kurallarının bir mantığı olsa da ara ara kurcalamak gerekiyor. Bugün Türkçeyi çok iyi konuşanlarla kötü konuşanlar arasındaki fark onların bilgi farklılığından değil de öğrenme isteği farklılığından kaynaklanıyor. Biz edebiyat öğretmenleri bile zaman zaman birçok kelimede takılabiliyoruz. Bizi öğrenciden ayıran fark da bilmediğimiz kelime ile karşılaştığımızda yazım kılavuzunu açıp hemen bakmamız. Şimdi işiniz daha kolay. Aşağıya yazım kuralları konusunu teker teker ekledik. Bu kuralları “Türk Dil Kurumu”nun Yazım Kılavuzundan aldık. İçiniz rahat olsun. Ses, Harf ve Alfabe Türkçede Ünlülerin Nitelikleri Düzeltme İşaretinin Kullanıldığı Yerler Türkçede Büyük Ünlü Uyumu Küçük Ünlü Uyumu Ünlü Düşmesi Ünsüz Uyumu Sayıların Yazılışı Büyük Harfler Nerelerde Kullanılır Birleşik Kelimelerin Yazılışı Ayrı Yazılan Birleşik Kelimeler Bitişik Yazılan Birleşik Kelimeler Deyimlerin Yazılışı Yabancı Özel İsimlerin Yazılışı Kısaltmaların Yazılışı Türkçede Uzun Ünlü Ünlü Daralması Ünsüzlerin Nitelikleri Ünsüz Türemesi Alıntı Kelimelerin Yazılışı İkilemelerin Yazılışı Hece Yapısı ve Satır Sonunda Kelimelerin Bölünmesi Soru Eki mı / mi / mu / mü’nün Yazılışı Bağlaç Olan da, de’nin Yazılışı Bağlaç Olan ki’nin Yazılışı İle Bağlacının Yazılışı Fiil Çekimi Mastarlara Gelen Eklerin Yazılışı Ek Fiilinin Yazılışı Simgelerin Yazılışı A. Bitişik Yazılan Birleşik Kelimeler Birleşik sözcükler, iki veya daha çok sözcüğün kalıplaşıp kaynaşması sonucu oluşur. Birleşik sözcükler anlamca bir bütün olup tek bir kavramı karşılar. Belirtisiz isim tamlamaları, sıfat tamlamaları, birleşik fiiller, ikilemeler, kısaltma grupları ve kalıplaşmış çe­kimli fiillerden oluşan ifadeler yeni bir kavramı karşıladıklarında birleşik kelime belirtisiz ad tamlaması biçiminde Karaciğer sıfat tamlaması biçiminde Mirasyedi bir isim, bir çekimli fiil Gökdelen bir isim, bir fiilimsi Birkaç iki sıfat Kaptıkaçtı iki çekimli fiil Çıtçıt ikileme Yazabilmek iki fiil Birleşik kelimeler, yazılış bakımından bitişik yazılanlar ve ayrı yazılanlar olmak üzere ikiye ayrılır. Birleşik kelimeler aşağıdaki durumlarda bitişik yazılır. 1. Ses düşmesine uğrayan birleşik kelimeler bitişik yazılır. Örnek Kayın+ana > kaynana Kayın+ata > kaynata Kahve+altı > kahvaltı Pazar+ertesi > pazartesi Güllü+aş > güllaç Sütlü+aş > sütlaç Ne+için > niçin Ne+asıl > nasıl 2. Dilimize Arapçadan girmiş azil azl, emir emr, hüküm hükm, keşif keşf, küfür küfr, nakil nakl, zehir zehr, devir devr gibi birtakım kelimeler "etmek, edilmek, olmak, olunmak, eylemek" yardımcı fiilleriyle birleşirken asıllarına uyarak ikinci hecedeki ünlülerini düşürür. Bu birleşik fiiller bitişik yazılır. Örnek Azil+etmek > azletmek Devir+etmek > devretmek Kayıp+olmak > kaybolmak Nakil+etmek > nakletmek Sabır+etmek > sabretmek Zikir+etmek > zikretmek Uyarı Bu kelimeler ünlüyle başlayan bir yardımcı fiil veya ek almadıkları zaman "azil, defin, emir, hüküm, kayıp, keşif, meyil, nakil, sabır, seyir, zehir, zeyil, zikir" şeklinde söylenir ve yazılır. 3. Dilimize Arapçadan girmiş af afv, his hiss, ret redd, zan zann, zem zemm gibi birtakım kelimeler "etmek, edilmek, olmak, olunmak, eylemek" yardımcı fiilleriyle birleşirken sondaki sesler, asıllarına uyarak veya asıllarının etkisinde kalarak çift sese dönüşür. Bu tür birleşik fiiller bitişik yazılır. Örnek affetmek, affeylemek, affolunmak, halletmek, hissetmek, hissedilmek, reddetmek zannetmek, zemmetmekUyarı İsim kısımları tek başına kullanılmayıp sadece "etmek, olunmak" yardımcı fiilleriyle kalıplaşan birleşik kelimeler bitişik ahzetmek, bahşetmek, hamletmek 4. Vurgusu son heceye kaymış birleşik kelimeler bitişik yazılır. Örnek açıkgöz, anaerkil, babayiğit, düztaban, paragöz, pisboğaz 5. Kelimelerden biri veya ikisi, birleşme sırasında benzetme yoluyla anlam değişmesine uğrarsa bu tür birleşik kelimeler bitişik yazılır aslanağzı bitki, kazayağı bitki, kuşburnu bitki, kızılkanat balık, yeşilbaş ördek, kedigözü lâmba, balıksırtı desen, kazkanadı oyun, dilberdudağı tatlı, kadınbudu köfte, tavukgöğsü tatlı, kuşyemi bitki, bülbülyuvası tatlı, beştaş oyun, Samanyolu yıldız kümesi, alinazik kebap, ayşekadın fasulye, karafatma böcek, 6. Kurallı birleşik fiilleri oluşturan yeterlilik, sürerlik, yaklaşma ve tezlik fiilleri birleşik yazılır. Örnek yapabilmek, yazadurmak, düşeyazmak, öleyazmak, açıvermek 7. "-di /-du / -dü, -tı/ -ti /-tu /-tü" ekleriyle kurulan kalıplaşmış birleşik kelimeler bitişik yazılır. Örnek gecekondu, gündöndü, imambayıldı, serdengeçti 8. Her iki ögesi de "-di /-du /-dü, -tı /-ti /-tu /-tü veya -r /-ar /-er" eklerini almış ve kalıplaşmış bulunan birleşik kelimeler bitişik yazılır. Örnek dedikodu, biçerdöver, konargöçer, okuryazar 9. Hayvan, bitki, organ ve çeşitli nesne adlarıyla kurulan ve içinde renklerden birinin adı veya "renk" sözü geçmeyen renk adları bitişik yazılır. Örnek fildişi, gülkurusu, kazayağı, vişneçürüğü, yavruağzıUyarı Örneklerden sonra "renk" sözü kullanılırsa bu söz ayrı devetüyü rengi, fildişi rengi 10. Renk adlarıyla kurulan ve bitki, hayvan veya hastalık türlerinden birini gösteren birleşik kelimeler bitişik yazılır. Örnek akkavak, kızılağaç, sarıçiçek, akbalık, maviküf. 11. Somut olarak yer bildirmeyen "üst", "alt" ve "üzeri" sözlerinin sona getirilmesiyle kurulan birleşik kelimeler bitişik yazılır. Örnek akşamüstü, akşamüzeri, ayaküstü, ayaküzeri, gerçeküstü, olağanüstü, suçüstü, yüzüstü, ayakaltı, bilinçaltı 12. İki veya daha çok kelimenin birleşmesinden oluşmuş kişi adları, soyadları ve lâkaplar bitişik yazılır. Örnek Alper, Aydoğdu, Birol, Gülnihal, Tanpınar, 13. İki veya daha çok kelimeden oluşmuş Türkçe yer adları bitişik yazılır. Örnek Çanakkale, Gümüşhane, AcıpayamUyarı Şehir, kent, köy, mahalle, dağ, tepe, deniz, göl, ırmak, su vb. kelimelerle kurulmuş sıfat tamlaması ve belirtisiz isim tamlaması kalıbındaki yer adlarında birinci kelime tek başına söz konusu yer adını ifade etmezse bu tür yer adları bitişik Akşehir, Eskişehir, Suşehri, Batıkent, Sarıyer, Uludağ, Kocatepe, Akdeniz, Acıgöl, Kızılırmak 14. Şahıs adları ve unvanlarından oluşmuş mahalle, meydan, köy vb. yer ve kuruluş adlarındaki unvan grubu; unvan kelimesi sonda ise gelenekleşmiş olarak bitişik yazılır. Örnek Bayrampaşa, Kemalpaşa ilçesi; Necatibey Caddesi 15. Ara yönleri belirten kelimeler bitişik yazılır. Örnek güneybatı, güneydoğu, kuzeybatı, kuzeydoğu. 16. "baş" sözüyle oluşturulan sıfat tamlamaları bitişik yazılır. Örnek başbakan, başçavuş, başeser, başhekim, başkarakter, başkent, başkomutan, başöğretmen, başrol, başsavcı, başşehir 17. Bir topluluğun yöneticisi anlamındaki "başı" sözüyle oluşturulan belirtisiz isim tamlamaları bitişik yazılır. Örnekçeribaşı, elebaşı, mehterbaşı, ustabaşı 18. "ağa, bey, efendi, hanım, nine" vb. sözcüklerle kurulan birleşik kelimeler bitişik yazılır. Örnek beyefendi, hanımefendi, hacıağa, kadınnine 19. Aşağıda yer alan kelime ve deyimler de gelenekleşmiş ve yaygınlaşmış olarak bitişik yazılır. Örnek akaryakıt, akciğer, akyuvar, alyuvar, anamal, anaokulu, anapara, anayasa, atardamar, atasözü, ayçiçeği, başıboş, bilirkişi, denizaltı, dereotu, gökyüzü, gözyaşı, halkoyu, içgüdü, ikizkenar, ilkbahar, ilkokul, ilköğrenim, ilköğretim, ipucu, kabataslak, kamuoyu, karaciğer, karekök, kartopu, kenarortay, kelaynak, külhanbeyi, önsezi, tekdüze, tereyağı, tıpkıbasım, toplardamar, yarıyıl, yerküre, yeryüzü, yılbaşı, yüzyıl, zeytinyağı 20. Belgisiz sıfat ve zamirlerin bazıları gelenekleşmiş olarak bitişik yazılır. Örnek Biraz, birkaç, birçok, hiçbir, herhangi 21. "hane, name, zade, zede" kelimeleriyle oluşturulan birleşik kelimeler bitişik yazılır. Örnek çayhane, dershane, eczahane, hastahane, kahvehane, postahane, yatakhane, yemekhane, beyanname, amcazade, depremzede 22. "ev" kelimesiyle kurulan birleşik kelimeler bitişik yazılır. Örnek aşevi, bakımevi, basımevi, doğumevi, gözlemevi, huzurevi, orduevi, polisevi, öğretmenevi, yayıneviUyarı "Dershane, eczahane, hastahane, pastahane, postahane" gibi sözlerde hane kelimesindeki "h"nin yazılmaması doğru değildir. 23. "perver" ve "perest" kelimeleriyle Farsça kurala göre oluşturulan birleşik kelimeler bitişik yazılır. Örnek misafirperver, vatanperver, ateşperest 24. Farsça kurala göre oluşturulan isim ve sıfat tamlamaları ile kalıplaşmış diğer ibareler bitişik yazılır. Örnek dârıdünya, ehlibeyt, ehvenişer, gayrimenkul, gayrimeşru, gayrimüslim, gayrisafi, hüsnühat, suiistimal 25. Arapça kurala göre oluşturulan tamlamalar ve kalıplaşmış diğer ibareler bitişik yazılır. Örnek şeyhülislâm, tahtelbahir, aleykümselâm, inşallah 26. Kanunda bitişik geçen veya bitişik olarak tescil ettirilmiş olan kuruluş adları bitişik yazılır. Örnek İçişleri, Dışişleri, Genelkurmay, Yükseköğretim Kurulu, Açıköğretim Fakültesi 27 "oto, tele, matik" ögeleriyle kurulan alıntılar da bitişik yazılır. Örnek otobiyografi, otokritik, telekız, bankamatikB. Ayrı Yazılan Birleşik Kelimeler 1. "etmek, edilmek, eylemek, olmak, olunmak" yar­dımcı fiilleriyle kurulan birleşik fiiller, ilk kelimesinde herhangi bir ses düşmesi veya türemesi yoksa ayrı yazılır. Örnek alt etmek, arz etmek, ilan etmek, terk etmek, var ol­mak 2. Birleşme sırasında kelimelerinden hiçbiri veya ikinci kelimesi anlam değişikliğine uğ­ramayan birleşik kelimeler ayrı yazılır. Örnek dil balığı, köpek balığı, acı balık, çalı kuşu, deve kuşu, ateş böceği, hamam böceği, ipek böceği, çörek otu, yer elması, kuş üzümü, can eriği, soya fasulyesi, şeker pancarı, kuru fasulye, kuru soğan, çakmak taşı, Oltu taşı, damla taş, alt geçit, tüp geçit, dolma kalem, toplu iğne, tuz ruhu Not Yol ve ulaşımla ilgili birleşik kelimeler ayrı yazılır. Örnek çevre yolu, deniz yolu, hava yolu, kara yolu Not "bilim" ve "bilgi" sözleriyle kurulan birleşik kelimeler ayrı yazılır. Örnek dil bilimi, gök bilimi, halk bilimi; dil bilgisi, ses bil­gisi Not "yuvar" ve "küre" sözleriyle kurulan birleşik kelimeler ayrı yazılır. Örnek ışık yuvarı; hava küre, su küre, yarı küre, yarım küre Not Yiyecek, içecek adlarından biriyle kurulan birleşik kelimeler ayrı yazılır. Örnek ba­dem yağı, maden suyu, tas kebabı, çiğ köfte, dolma biber, sivri biber, kesme şeker, kuru yemiş Not Gök cisimleri ayrı yazılır. Örnek Çoban Yıldızı, Kutup Yıldızı; gök taşı, hava taşı Not Organ veya organ yerine geçen sözlerden biriyle kurulan birleşik kelimeler ayrı yazılır. Örnek köpek dişi, safra kesesi, takma diş, karga burun, kepçe kulak Not Zamanla ilgili birleşik kelimeler ayrı yazılır. Örnek bağ bozumu, gece yarısı, gün or­tası, hafta başı, hafta sonu 3. -r / -ar / -er, -maz / -mez ve -an / -en sıfat-fiil ekleriyle kurulan sıfat tam­laması şeklindeki birleşik kelimeler ayrı yazılır. Örnek çalar saat, güler yüz, yazar kasa 4. Kişi adlarından oluşmuş "mahalle, bulvar, cadde, sokak, ilçe, köy" vb. yer ve kuruluş adlarında, sondaki unvanlar hariç şahıs adları ayrı yazılır. Örnek Yunus Emre Mahallesi, Nene Hatun Caddesi 5. "Dış, iç, sıra" sözleriyle oluşturulan birleşik kelime ve terimler ayrı yazılır. Örnek çağ dışı, olağan dışı, yasa dışı, sıra dışı, ceviz içi, hafta içi, yurt içi, ardı sıra 6. Somut olarak yer belirten "alt ve üst" sözleriyle oluşturulan birleşik kelime ve terimler ayrı yazılır. Örnek toprak altı, yer altı yüzey; böbrek üstü bezi, tepe üstü en yüksek nokta 7. "Alt, üst, ana, ön, art, arka, yan, karşı, iç, dış, orta, büyük, küçük, sağ, sol, peşin, bir, iki, tek, çok, çift" sözlerinin başa getirilmesiyle oluşturulan birleşik kelime ve terimler ayrı yazılır. Örnek alt kurul, alt yazı, ana dili, ön söz, ön yargı, iç tüzük, orta kulak, orta oyunuYararlanılan KaynaklarTürk Dil Kurumu, Noktalama İşaretleri Açıklamalar bakınız"De" Bağlacı ile "-de, -da" Eklerinin Yazımı"ki" Bağlacı ve Ekinin Yazımı "Mi" Soru Ekinin Yazımı"İle"nin YazılışıMastar Eklerinin YazılışıFiil Çekimi ile İlgili YazılışlarSatır Sonuna Sığmayan Sözcüklerin YazımıKesme İşaretinin Kullanıldığı YerlerDüzeltme İşareti ile İlgili Yazım KurallarıBitişik ve Ayrı Yazılan Kelimelerin YazımıBitişik Yazılan Birleşik Kelimelerin YazımıAyrı Yazılan Birleşik Kelimelerin YazımıGün, Ay ve Tarih Adlarının YazımıGezegen ve Yıldız Adlarının YazımıDünya Güneş ve Ay Adlarının YazımıDeyimlerin YazımıSayıların YazımıEk Fiilin Yazılışı"Şey" Kelimesinin YazımıPekiştirmeli Sözlerin Yazılışıİkilemelerin YazılışıAlıntı Kelimelerin YazılışıBüyük Harflerin Kullanıldığı YerlerYazımı En Çok Karıştırılan SözcüklerYazım Kuralları Test 1Yazım Kuralları Test 2Yazım Kuralları Test 3Yazım Kuralları Test 4Yazım Kuralları Test 5Yazım Kuralları Test 6Yazım Kuralları Test 7Yazım Kuralları Test 8Yazım Kuralları Test 9Yazım Kuralları Test 10Yazım Kuralları Konu AnlatımıNoktalama İşaretleri Konu AnlatımıAna Sayfa

yazım kuralları ayrı ve bitişik yazılanlar